Periyodik kontrol, işyerinde kullanılan ekipmanların iş sağlığı açısından görevini yerine getirip getirmediğinin belirlenmesi üzerine belirli periyotla yapılan test, deney ve muayene faaliyetleridir. Periyodik kontrol aynı zamanda fenni veya periyodik muayene olarak da isimlendirilir.
İş yerinde çalışan, hizmette bulunan herkesin can ve mal güvenliğinin sağlanması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi için zorunlu olarak yaptırılması gereken kontrollerdir.
İş ekipmanının periyodik kontrolü; İlgili yönetmelikte belirtilen zaman aralıklarında, iş ekipmanlarında güvenliğin bozulmasına tehlike yaratacak durumlarda, doğal olaylar, kazalar, uzun süre kullanılmayan veya yeni alınan iş ekipmanına, çalışma biçimindeki farklılıklar oluştuğunda yapılır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 4. Maddesi;
İşveren ’in çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla, işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izlemekle, denetlemekle ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlamakla ve risk değerlendirmesi yapmakla veya yaptırmakla yükümlü olduğunu belirtir.
İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz hükmü de yer almaktadır.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği ve buna bağlı Resmi Gazete 28628 sayılı 25.04.2013 tarihinde yayınlanan “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”nin 2.Bölüm İşverenlerin Yükümlülükleri Başlığı 7.Maddesinde;
(1) İşyerinde kullanılan iş ekipmanının kontrolü ile ilgili aşağıdaki hususlara uyulur.
- a) İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılır, doğru kurulduğu ve güvenli şekilde çalıştığını gösteren belge düzenlenir.
Periyodik Kontroller Kimler Tarafından Yapılmalı?
İş ekipmanlarının teknik özelliklerinin gerektirdiği ve EKİPNET’e (b) kayıtlı ilgili branşlardan mühendis, teknik öğretmen, tekniker ve yüksek teknikerler periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerdir.
Periyodik Kontrol Sözleşmelerinin İSG Katip üzerinde bildirilme zorunluluğu 4 Şubat 2024 itibari ile zorunlu olmuştur.
İş güvenliği uzmanları İSG-Katip sisteminde iş güvenliği uzmanı olarak atanmış ise, kalıcı Ekipnet numarasına sahip olsalar bile sistem üzerinden Periyodik Kontrol atamaları yapılamamaktadır.
18.02.2022 tarihinde yayımlanan "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği" Ek Madde 2'de belirtilen "Akreditasyon zorunluluğu başlayan iş ekipmanları" hükmü, 01.01.2024 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
Bu madde kapsamında, LPG tankları, kule krenler, asılı erişim donanımları ve yürüyen merdivenlerin periyodik kontrolleri sadece ilgili ekipman kapsamında akredite olmuş muayene kuruluşları tarafından gerçekleştirilecektir.
